KOKLEAR İMPLANT İÇİN SGK SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ ( SUT ) DEĞİŞİKLİĞİ

[mustafa1992]

Koklear   İmplant   için  31 Aralık 2008   tarihli  7.  mükerrer  resmi  gazete  Yayınlanan  Sağlık  Uygulama  Tebliği  (SUT) değişikliği  aşağıdadır
MADDE 22- SUT’un (20.3) numaralı maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
a)    (20.3.13) numaralı madde olarak aşağıdaki madde eklenmiştir.
“20.3.13. işitmeye yardımcı implantlar/kulakla ilgili implantlar
20.3.13.1.  Koklear implantlar (Kİ):
Koklear implant, bilateral ileri-çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı olan ve işitme cihazından yarar görmeyen kişilerde aşağıdaki kriterlere haiz olması halinde uygulanır;
•      Pre-lingual işitme kaybı olan çocuklarda (işitme cihazı hiç kullanmamış olanlar da dahil) 6 yaşını tamamlayıncaya kadar Kİ uygulanır.
•      7 yaş ve üzeri pre-lingual işitme kaybı olan çocuklarda kronolojik yaşla konuşma yaşı arasındaki fark 4 yıldan az ise Kİ uygulaması yapılır.
•      Post-lingual işitme kaybı olanlarda Kİ uygulanır, ancak hiç işitme cihazı kullanmamış post-lingual işitme kaybı olanlarda 20 yıl geçmesi halinde Kİ uygulanmaz.
•      Kİ sağlık kurulu raporu aynı resmi sağlık kurumunda çalışan üç kulak burun boğaz uzman hekimi ve iki uzman odyologdan oluşan bir ekip tarafından düzenlenir.
•      Elektrod yerleşimini sağlayacak kadar iç kulak gelişiminin olması ve koklear sinirin varlığı yüksek çözünürlükte CT ve/veya MRI ile gösterilmelidir.
•      Eğitimsel, psikolojik değerlendirmeler ve uygunluğu ekipte yer alan eğitim odyoloğu ve psikolog tarafından yapılmalı ve Kİ kurul raporunda belirtilmelidir.
•      Menenjit sonrası oluşan işitme kaybı ve koklear ossifikasyon varlığında özel şartlar aranmaksızın acil operasyon Kİ kurul raporu ile belgelendirilmesi halinde yapılır.
•      İşitsel Nöropati’de ayrıntılı değerlendirmeler sonunda Kİ uygulamasının yararlı olacağı Kİ kurul raporu ile belgelendirilmesi halinde yapılır.
•      Kİ uygulaması sonrasındaki eğitimin takibi; cerrahi tedavi yapılan sağlık kurumunca; eğitim odyoloğu ve yer belirtilerek en az 5 yıllık süreyi içeren bir taahhütname ile belgelenmelidir.
Odyolojik Değerlendirme:
  Odyometrik değerlendirme,
    Saf ses hava yolu ve kemik yolu işitme eşikleri; 1000, 2000,3000 ve 4000 Hz’lerdeki ortalama eşiklerin 90 dB’den daha kötü olması ve işitme cihazı ile konuşmayı ayırdetme skorunun %30’un altında olmalıdır.               
20.3.13.2.  Beyinsapı İmplantı
Koklear implant ekibi tarafından değerlendirilmiş ve yapılan CT ve/veya MRI incelemeleri sonucu; Koklea ve/veya Akustik sinirin olmadığı veya tam gelişmediği veya hasar gördüğü tespit edilen hastalara beyinsapı implantı Kİ kurul raporu ile  uygulanır.
20.3.13.3. Kemiğe İmplante Edilen İşitme Cihazı
Konvansiyonel işitme cihazından fayda görmediği Kİ kurul raporu ile saptanan ve otolojik açıdan alttaki kriterlere uyan hastalar ile sınırlıdır.
Ortalama kemik yolu işitme eşiği 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz de 45 dB’i aşmayan, iletim veya mikst tip işitme kaybı olan ve Maksimum konuşmayı ayırt etme skoru %60 ve üzerinde olan hastalarda aşağıda belirtilen kriterlere uyması durumunda;
    -  Bilateral aural atrezi, cerrahi ile düzeltilemeyen konjenital orta kulak anomalilerinde,
    -  Bilateral mastoidektomi kavitesi bulunan hastalarda,
    -  Tek işiten kulakta iletim tipi işitme kaybı olan hastalarda,
 uygulanır.
20.3.13.4. Orta Kulağa İmplante Edilebilen İşitme Cihazları
     Konvansiyonel işitme cihazından fayda görmediği Kİ kurul raporu ile saptanan ve otolojik açıdan aşağıdaki kriterlere uyan hastalar ile sınırlıdır.
•      Alçak frekanslarda işitmesi iyi olup yüksek frekanslara doğru ani artışlar gösteren fakat 80 dB’i aşmayan sensori-neural işitme kaybı olan kişilerde (konvansiyonel endikasyon),
•      Kemik yolu işitme eşikleri 60 dB’den kötü olmayan mikst tip işitme kaybında, (yuvarlak pencere endikasyonu) uygulanır.  Ancak hastanın her iki kulağı da daha önce en az bir kez opere edilmiş ve işitme kaybı düzeltilememiş olmalı ve yeni bir mikrocerrahi ile işitmenin düzeltilmesi şansının olmadığı belirtilmelidir.”

    Bu Tebliğe  karşı  Derneğimizin  görüşü  olarak  11.01.2009  tarihinde  "Koklear  İmplant  Komisyonuna"  gönderilen  mesajımız  şöyledir.      
     Koklear  İmplant  Komisyonunun saygıdeğer Üyeleri,

     Özürlülerin tedavi ve iyileştirici hizmetlerle, normal yaşam standartlarına kavuşturulması çağdaş yaşam düzeninin ve tıbbın en önde gelen işlevlerindendir. Bu nedenle özürlülerin sağlık hizmetlerinde amaç ; özrün, engelin en kısa sürede tespiti ve peşinden gerekli tedavinin en seri şekilde uygulanması yönündedir.  Biz Cochlear Impant Derneği olarak  işitmenin sağlanmasını teminen kulağa takılan  ımplantlar için SUT’ta yapılan değişikliğe bu açıdan yaklaşıyoruz.  Bunun için de;
        1- Koklear İmplant Sağlık kurulu; bu konudaki tedavi standartlarının devamlı yükselmesini sağlayacak, uzman personelden oluşmalıdır ve kurul üyelerinin sayısı ve vasıfları ise tedavi sürecini aksi yönde etkilemeyecek şekilde ülke gerçeklerine göre  tespit edilmelidir. Ülkemizdeki sağlık personeli envartarine göre; resmi sağlık kuruluşunda da  olsa  maddedeki  " iki uzman odyolog'un "  her zaman bulunması mümkün olmayacağından burada yeni bir düzenleme yapılması mecburiyeti vardır.  Amaç  bu konudaki tedavi hizmetine olanak  verecek " yeterli uzman" bulunması  olmalıdır.
       2-Koklear İmplantın zamanında takılması sistemden beklenen  faydanın sağlanması açısından önde gelen bir şart olduğundan hastalara; tebliğin 20.3.13.1. maddesinde yazılı sürelerde  takılmasını sağlayacak  çalışma düzeni amaçlanmalıdır. Burada bütün işler,  Sağlık Kurulu tarafından verilecek karara göre yapılacağından kararın uygulanabilirliği de önemlidir. Bu nedenle kurulun  kararının uygulanması bir takım ek şartlara bağlanması tedavi sürecini geciktirebilecektir. Bu istenmeyen arzu edilmeyen gibi bir sonuçtur. 
       3- Ameliyat sonrası eğitimin takibi  5 yıl süre ile " taahhüt "  istenilmesi koklear implant için olmaz ise olmaz  olarak gündemin ilk maddesine oturan eğitimin sağlanması amacına yönelik ise de bu taahhüt’ün uygulanması kolay olmayacağı gibi taahhüt eden sağlık kuruluşu içinde ileride sorun yaratabilecek tespittir.
       Uygulamada SGK bu taahhüt kapsamındaki çalışmaları yeterli bulmayabilir. Çünkü bu bir değerlendirme olacaktır. Bu değerlendirmeler  sağlık kuruluşlarına  her zaman ek yük getirecektir.
       Ülkemizde GSS sistemi uygulanmaya başlanılmıştır. Buna  göre primini ödeyen her vatandaş; ” finansmanı sağlanacak "  sağlık hizmetleri  kapsamında olan koklear implant uygulamasında yapılan eğitim takip taahhüt’ü kapsamında tahmin edilemeyecek taleplerle  kuruluşların karşına gelebilir ve hukuki sorunlar doğabilir.  Burada dengeli bir yaklaşım gereklidir. 
        Ayrıca engelliler için verilecek  " özel eğitim " ülkemizde Milli  Eğitim Bakanlığının yetki ve görevinde olan  bir konudur.  Koklear İmplantta verilen  taahhüt gereği, eğitim ve takibi için yapılacak çalışmalar bu Bakanlığın düzenlemelerine paralel gitmelidir ki, bununda  Koklear İmplant ekibindeki uzman ile devam etmesi her zaman mümkün olamayacaktır. Tabii bu konunun SUT’ta yer aldığı gibi "eğitim odyoloğu" ile yapılması ülkemizdeki eğitim odyoloğu sayısı karşında hiç bir şekilde mümkün değildir. Burada da bir açılım yapılarak "uzman eğitimci" veya uygun olacak bir personel tanımı kullanılmalıdır.
      4- Koklear ımplant ve kulak implantlarının da   SUT’ta yer alması gerekli idi. Değişiklik bu açıdan iyi olmuştur, ama bu   değişikliklerin  her yeni düzenleme gibi yeni tespitler içermesi nedeniyle kuruluşların yeni düzene adaptasyonu için ; uygulamanın da  belli bir zaman dilimi sonrasında başlaması  en doğrusudur.  Bu nedenle   uygulama  başlangıçı için yeni bir tarih tespit edilmelidir. Yeni kararın hemen uygulanması yönündeki tespit koklear implant takılmasını bekleyen bir çok arkadaşımızı mağdur etmiştir.
 
 Saygılarımızla,
Cochlear Implant Derneği
Mustafa KOYUNCU
Dernek Başkanı

                                                      SAYIN  ÜYELERİMİZİN  BİLGİ  VE İ LGİSİNE SUNULUR